Terapia komórkami macierzystymi – naturalna odbudowa skóry

Komórki macierzyste na twarz i włosy

Na ogół widoczne oznaki postępującego starzenia obserwuje się już około 40-stego roku życia – stopniowo spada wydajność narządów, tkanek i komórek. Skóra twarzy staje się tego największym dowodem – staje się cieńsza, mniej elastyczna, bardziej podatna na zagięcia. Produkcja nowego kolagenu nie wystarcza by wypełnić zapadnięcia twarzy spowodowane utratą wyściełającej tkanki tłuszczowej. Pojawiają się defekty estetyczne takie jak zapadnięte policzki, uwydatniona dolina łez, bruzdy nosowo-wargowe czy zmarszczki okalające usta. Procesy starzenia nie oszczędzają również włosów – stopniowo dochodzi do ich przerzedzenia na całym ciele i skalpie, coraz bardziej widoczne są skutki łysienia androgenowego – u kobiet na szczycie głowy, u mężczyzn są to cofająca się linia włosów (zakola) oraz kołowe wyłysienie na czubku głowy.

Metoda skuteczna a naturalna – czy da się je połączyć?

Autogenne komórki macierzyste (stem cells) pozyskiwane m.in. z krwi żylnej odwracają widoczne skutki starzenia – skóra jest bardziej elastyczna, promienna i zregenerowana, a drobne zmarszczki wygładzone. Terapia komórkami macierzystymi pozwala również ujednolicić koloryt cery i pozbyć się drobnych przebarwień pigmentacyjnych; podane w miejsce ran czy blizn, przyspieszają procesy gojenia się skóry. Efekty pojawiają się stopniowo, wraz z zintensywnieniem produkcji nowego kolagenu i elastyny. Są całkowicie naturalne, bo do organizmu nie trafiają żadne produkty syntetyczne, jak w przypadku innych zabiegów wolumetrycznych i wygładzających kwasem hialuronowym czy toksyną botulinową.

Sposoby pobrania komórek macierzystych

Mezenchymalne komórki macierzyste (mesenchymal stem cells – MSC) do zabiegów medycyny estetycznej pobiera się z krwi żylnej dorosłego pacjenta lub z tkanki tłuszczowej ze znieczuleniem miejscowym (drogą liposukcji).

Komórki macierzyste z krwi

Choć komórki macierzyste występują również w krwi pępowinowej, szpiku kostnym, mięśniach i skórze, to właśnie te dwie pierwsze są minimalnie inwazyjne dla pacjenta i względnie proste do wykonania. Certyfikowany zestaw igieł i probówek do poboru krwi jest sterylny, zapewnia brak ingerencji substancji obcych. Próbka krwi poddawana jest procesowi wirowania w separatorze celem wytrącenia się poszczególnych składników krwi, w tym komórek macierzystych i czynników wzrostu.

Komórki macierzyste z tłuszczu

Materiał izolowany z tłuszczu zostaje po pierwsze mechanicznie rozdrobniony, następnie poddaje się go procesowi oczyszczania. Pobranie komórek macierzystych przez liposukcję (najpopularniejsza technologia to Lipogems) wymusza na pacjencie noszenie pasa uciskowego przez kilka dni po zabiegu – metoda ta wymaga więc krótkiej rekonwalescencji, choć pacjent może opuścić klinikę od razu po zabiegu. Jakie są w takim razie plusy pobrania komórek przez liposukcję? Otóż z tkanki tłuszczowej uzyskamy lepszej jakości koncentrat rzędu kilkudziesięciu milionów komórek macierzystych, podczas gdy finalny “eliksir młodości” pozyskany z krwi zawiera ich około 10 tysięcy.

Na czym polega rewitalizacyjne działanie komórek macierzystych?

Dorosłe multipotencjalne komórki macierzyste (nieembrionalne) posiadają wysoką zdolność zastępowania komórek starych, zmienionych chorobowo lub obumierających. Dzięki receptorom odbiorczym cytokin, czyli substancji obecnych w ognisku stanu zapalnego, komórki macierzyste posiadają zdolność tropizmu – odbierania bodźców z otoczenia. Są w stanie rozpoznać charakter zmiany czy uszkodzenia tkanki, a następnie bardzo trafnie stymulują naturalne procesy samo regeneracji zachodzące w skórze właściwej. Zdolność do nieograniczonych podziałów (proliferacji) pozwala na namnażanie nowych komórek w miejscu wystąpienia zmian chorobowych – niezależnie czy chodzi o ogólną regenerację skóry i cofnięcie starzenia, usunięcie blizn potrądzikowych czy odbudowę uszkodzonej chrząstki stawowej. Ponieważ autogenne komórki macierzyste pochodzą z ciała pacjenta, nie wywołują reakcji obronnych organizmu na taki “przeszczep”, a wręcz przeciwnie – mają działanie uspokajające dla układu immunologicznego.

Stymulacja stem cells sprawia, że skóra jest bardziej napięta, zmarszczki zostają wyraźnie spłycone, poprawia się owal twarzy. Coraz lepsze efekty można obserwować jeszcze przez kilkanaście tygodni po zabiegu. Z kolei zabieg estetyczny na bazie komórek macierzystych na skórę głowy pobudza komórki mieszków włosowych, dostarcza nowych, “czystych” komórek, które przekształcą się w nowe włosy, oraz czynników wzrostu aktywujących wzmożoną pracę cebulek. Dzięki temu wyrównuje/wydłuża się cykl wzrostu włosa, włosy są mocniej zaczepione w cebulkach i zmniejsza się ich wypadanie.
Komórki macierzyste są:

• łatwe w pozyskaniu w sposób nieinwazyjny i bezbolesny – z krwi obwodowej lub drogą liposukcji
• zdolne do nieograniczonych podziałów i przejęcia roli wyspecjalizowanych komórek
• obecne w ciele dorosłego pacjenta przez całe życie – choć ich liczba z wiekiem maleje
• podawane z powrotem do organizmu techniką mezoterapii – cały zabieg wcale nie musi być bolesny!

Niektóre ze wskazań do leczenia komórkami macierzystymi:

• regeneracja i odmładzanie skóry twarzy, szyi, dekoltu
• profilaktyka anti-aging
• odmładzanie dłoni
• redukcja blizn (pooperacyjnych, zmian potrądzikowych, blizn po oparzeniach)
• leczenie trudno gojących się ran
• leczenie nadmiernego wypadania włosów, włosy cienkie i osłabione
• ortopedia: odbudowa zniszczonej chrząstki stawowej, leczenie zwyrodnień, zapalenia ścięgien, terapie po urazach i uszkodzeniach mięśni

Leczenie komórkami macierzystymi stosuje się także w przypadku schorzeń neurologicznych, chorób serca i krwi oraz w onkologii.

Leczenie łysienia komórkami macierzystymi

Preparat komórek macierzystych podanych metodą mezoterapii w owłosioną skórę głowy niweluje skutki nadmiernego wypadania włosów i łysienia androgenowego. Zabieg zalecany jest również w przypadku włosów osłabionych lub kiepskiego stanu skóry głowy będących skutkiem ubocznym terapii farmakologicznej lub leczenia hormonalnego, spowodowanych ubogą dietą czy życiem w ciągłym stresie.

Za produkcję cienkich, słabych i krótkich włosów odpowiedzialny jest hormon – dihydrotestosteron (DHT), który ogranicza fazę aktywnej pracy cebulek włosowych, przez co włosy rosną znacznie wolniej. Zawiesina komórek macierzystych wstrzyknięta w problematyczne okolice skóry głowy inicjuje mechanizmy regeneracyjne i zmniejsza wypadanie włosów. Dzięki poprawie ukrwienia (powstają nowe naczynia włosowate) cebulki włosów są lepiej odżywione, produkują mocniejsze, grubsze włosy. Wydłużenie fazy wzrostu (anagenu) oznacza, że włosy rosną dłuższe. Leczenie wypadania włosów komórkami macierzystymi daje podobne efekty niezależnie od płci.

Kosmetyki z komórkami macierzystymi

Na rynku dostępnych jest wiele kosmetyków zawierających w składzie komórki macierzyste pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego (komórki macierzyste pozyskuje się także z poroża jeleni – metoda ta została zresztą odkryta przez naukowców z Akademii Medycznej we Wrocławiu). Jednak z biologicznego punktu widzenia komórki te nie mają prawa oddziaływać w tak zaawansowany sposób na nasz organizm jak własne stem cells – to zwykłe ekstrakty roślinne, stosowane jako kosmetyki od setek lat. Choć również zdolne do podziałów, to nie są biozgodne z organizmem człowieka – pochodzą od innego gatunku i nasze ciało je odrzuci.

Warto dodać, że to co producenci nazywają komórkami macierzystymi to nie żywe komórki lecz homogenat – zawiesina ich rozdrobnionych, martwych już części. Do rozwoju, hodowla komórek wymaga sprzyjających warunków takich jak odpowiednia temperatura, odpowiednie pH otoczenia, odpowiednie składniki odżywcze… spełnione musi zostać wiele warunków, co możliwe jest jedynie in vitro, a nie w słoiczku z kremem. Nawet jeżeli byłyby to żywe komórki, nie przedostaną się przez barierę jaką jest skóra – przecież jej zadaniem jest zapobieganie przenikaniu ciał obcych w głąb ciała.

Podsumowując – jeżeli w okolicy mieszków włosowych wystąpi deficyt naszych własnych komórek macierzystych, materia roślinna czy inna, zwierzęca, nie będzie w stanie ich zastąpić. Nie zobaczymy żadnych efektów stymulacji naszych własnych komórek macierzystych – bo ich tam po prostu nie ma. “Komórki macierzyste” zawarte w kosmetykach nie mają zdolności oddziaływania na komórki ludzkie, więc nie cofają efektów starzenia, nie usuwają zmarszczek i nie stymulują wzrostu włosów.

dr Łukasz Bełza

Bibliografia

1. l. Szabłowska-Gadomska, L. Bużańska, M. Małecki, Właściwości komórek macierzystych, regulacje prawne oraz zastosowanie w medycynie, Postepy Hig Med Dosw (online), 2017; 71: 1216-1230

2. A. Miczka, Roślinne komórki macierzyste w kosmetykach, Świat Przemysłu Kosmetycznego 1/2016, s. 66-69

3. M. Z. Ratajczak, Komórki macierzyste i ich potencjalne wykorzystanie w klinice, Rocznik Teologii Katolickiej, tom XI/1, rok 2012

4. P. Kowalczyk, K. Hulka, D. Dziuban, M. Filocha, Komórki macierzyste… przyjaciel czy wróg?, Nowa Medycyna 3/2012