Laserowe usuwanie owłosienia – skuteczność, przygotowanie do zabiegu, efekty

dr n med. Łukasz Bełza
Szkolenie specjalizacyjne z zakresu ginekologii i położnictwa ukończył w I Klinice i Katedrze Ginekologii i Położnictwa we Wrocławiu. Swoją wiedzę pogłębiał w Podyplomowej Szkole Medycyny Estetycznej przy PTL w Warszawie. Uczestnik licznych szkoleń i konferencji medycznych. Jego filozofia ginekologii i medycyny estetycznej jest nastawiona na odtwarzanie utraconego z czasem piękna i proporcji przy zachowaniu maksymalnego bezpieczeństwa zabiegów.

Zabiegowi epilacji (potocznie zwanej depilacją laserową) poddajemy się najczęściej z pobudek czysto kosmetycznych. Technologie laserowe to obecnie najskuteczniejsza metoda trwałego usuwania owłosienia. W grupie pacjentów korzystających z epilacji również coraz częściej znajdują się mężczyźni.

Oprócz pobudek czysto kosmetycznych, trwałe laserowe usuwanie włosów ma zastosowanie u osób ze skłonnością do wrastających włosków – na skutek stanów zapalnych cebulek włosowych pojawiają się czerwone, swędzące krostki, które, co gorsza, mogą pozostawiać blizny. Trwała depilacja oznacza w tym przypadku diametralną poprawę stanu skóry.

W niniejszym artykule skupiam się na rozwianiu nieprawdziwych opinii na temat epilacji, z jakimi mieli styczność pacjenci mojego gabinetu.

Czy jeden zabieg wystarczy?

Skuteczna epilacja laserowa wymaga wykonania serii naświetlań od kilku do kilkunastu zabiegów w odstępach co 6-8 tygodni. Działanie lasera polega na zniszczeniu struktury włosa – mieszka włosowego – i to właśnie redukcja głębokich struktur włosa daje epilacji laserowej przewagę nad innymi domowymi metodami wyrywania włosów, w których mieszek pozostaje w skórze i jest aktywny. Laser ma zdolność całkowitego zniszczenia całej struktury włosa jedynie w 1 z 3 faz wzrostu włosa – w trakcie anagenu, kiedy w mieszku włosowym znajduje się największe stężenie melaniny i wiązka lasera zostaje skuteczniej skupiona. Jednak włosy nie rosną jednakowo w tym samym czasie, dlatego epilacja laserowa wymaga powtórzeń. Z każdym kolejnym zabiegiem odrastające włoski będą jaśniejsze, cieńsze i tym samym mniej widoczne. U niektórych pacjentów spektakularne efekty widać już po pierwszym zabiegu – wszystko zależy od rodzaju urządzenia, ustawień i stężenia melaniny w skórze i włosach.

Czy usuwanie owłosienia z twarzy jest równie długotrwałe co laserowa depilacja nóg?

Intensywność owłosienia na twarzy dyktowana jest przez poziom hormonów w organizmie – szczególnie u pań oznacza to, że zakończona seria epilacji usunięcia tzw. wąsika nie gwarantuje, że w przyszłości z powodu zmian hormonalnych (ciąża, menopauza) w tym miejscu nie wyrosną nowe włosy. Dotyczy to również innych rejonów hormonozależnych. Wtedy problem rozwiązuje ponowne wykonanie 1-2 zabiegów. Docelowo po epilacji włosy nie powinny odrastać przez kilka lat.

Skuteczność działania zależeć będzie zarówno od rodzaju wykorzystanego urządzenia jak i barwy włosa oraz karnacji pacjenta. Najczęściej wykorzystywane technologie to lasery diodowe, E-light, IPL (intense pulsed light) i VPL (variable pulsed light).

Jak przygotować się do epilacji?

Aby zabieg laserem IPL był skuteczny, włoski powinny być ciemne a skóra nieopalona. Im jaśniejsza karnacja, tym lepiej energia lasera absorbowana jest przez skoncentrowany pigment znajdujący się w strukturze włosa.

Laser VPL a IPL

Niestety urządzenie IPL, nawet to profesjonalne o przeznaczeniu medycznym, działa nieselektywnie – co to oznacza? IPL nie generuje pojedynczej wiązki lasera a ich skupisko, z którego energia termiczna wchłaniana jest również w tkanki okalające cebulkę włosową. Dlatego też aby nie doszło do poważnych poparzeń, urządzeniem VPL należy działać z mniejszą siłą – to z kolei zmniejsza ogólną skuteczność zabiegu.

W przypadku świeżej opalenizny należy z zabiegiem poczekać. Jeżeli nasza karnacja jest naturalnie ciemniejsza (fototypy IV-VI), wymagane będzie zastosowanie urządzenia takiego jak VPL, które daje większą kontrolę w działaniu i generuje skupioną wiązkę o większej mocy.

1 dzień przed zabiegiem włoski należy usunąć – dozwolone metody to maszynka z ostrzami lub krem do depilacji, ponieważ korzeń włosa i cebulka muszą zostać nienaruszone. Wyrwanie włosów za pomocą depilatora lub wosku sprawi, że zabieg laserem będzie nieskuteczny. Miejmy to na uwadze jeżeli po zgłoszeniu się do kliniki na wizytę kwalifikacyjną chcemy jak najszybciej wykonać pierwszy zabieg.

Epilacja laserowa – przeciwwskazania

Depilowane miejsca nie mogą nosić śladów podrażnień czy infekcji. Zadrapania i inne uszkodzenia skóry muszą się wcześniej zagoić.

Kto nie może poddać się depilacji laserowej?

Inne reguły będą tyczyć się pacjentów regularnie stosujących suplementację/leczonych farmakologicznie preparatami z ziołami o działaniu światłouczulającym w składzie. Już tak popularne zioła jak dziurawiec, skrzyp polny, rumianek, nagietek mają działanie światłouczulające. Kremy z wit. A, C i retinoidami w składzie należy odstawić 4 tygodnie przed zabiegiem, a na 7 dni przed nie powinno się przyjmować “aspiryny”. Również na tydzień przed nie wolno stosować preparatów złuszczających z kwasami w składzie (salicylowy, kwasy owocowe, salicylowy), bowiem ingerencja w naskórek tuż przed depilacją laserową może prowadzić do podrażnień.

Na 4-6 tygodni przed naświetlaniem należy ograniczyć ekspozycję na promieniowanie UV, przeciwwskazaniem jest również opalenizna sztuczna uzyskana dzięki kremom samoopalającym, bo też utrudnia selektywne działanie lasera. Inne przeciwwskazania do epilacji laserem to skłonność do bliznowacenia oraz bielactwo. Zabiegów laserowych powszechnie w ogóle nie wykonuje się u kobiet w ciąży lub w okresie laktacji.

Kwalifikacja do zabiegu epilacji wymaga wnikliwego wywiadu lekarskiego. O wszystkich tych zaleceniach informuję pacjentów na pierwszej konsultacji.

Czy epilacja jest bolesna?

Oprócz indywidualnego progu wytrzymałości na ból, na dyskomfort podczas epilacji wpływa poziom skoncentrowania pigmentu w skórze i włosach. Epilacja będzie mniej przyjemna dla osób o ciemnej karnacji lub czarnych, grubych włosach. Przed naświetlaniem na skórę nanosi się żel chłodzący co zmniejsza dyskomfort. Dodatkowo, najnowocześniejsze urządzenia VPL zaopatrzone są w system chłodzenia skóry między kolejnymi “strzałami” wiązki lasera. Zabieg na pewno nie będzie szczególnie bolesny dla osób, które wcześniej korzystały z depilacji woskiem lub depilatorem elektrycznym.

Kiedy efekty?

Po zabiegu epilacji należy włosom dać czas na wypadnięcie – to zazwyczaj 2-3 tygodnie, kiedy zdają się one jeszcze normalnie odrastać. Efektem gładkiej skóry będziemy się cieszyć przez następne 4-8 tygodni – po tym czasie, ze względu na różne fazy wzrostu, w których były włosy w momencie wykonania zabiegu, pojawią się nowe włoski. Dobrą wiadomością jest jednak, że z każdym zabiegiem odrastać będzie ich 20-30% mniej. Między zabiegami odrastające włoski można normalnie golić – jednak dozwolone są jedynie metody, które nie wyrywają włosków wraz z cebulką! Stosując równocześnie wosk czy depilator znacznie zmniejszymy skuteczność lasera, finalnie otrzymany efekt utrzyma się wtedy znacznie krócej.

Skuteczność depilatorów IPL do użytku domowego

Wbrew pozorom profesjonalna epilacja laserowa to zabieg inwazyjny i powinien być wykonywany jedynie przez wykwalifikowany personel medyczny. Nawet najlepszy sprzęt nie da gwarancji bezpieczeństwa zabiegu ani oczekiwanych efektów jeżeli obsługuje go osoba bez stosownego doświadczenia, nie trzyma się procedur bezpieczeństwa lub wykonuje strzały lasera mało precyzyjnie albo oszczędnie, licząc na to, że mniejsza liczba strzałów (“szybciej”, “łatwiej”) da i tak wizualnie ten sam efekt.

Aby nie doszło do poparzenia tkanek w sąsiedztwie mieszka włosowego należy odpowiednio dostosować długość fali lasera. Wiązka musi być na tyle długa, aby jej energia została wchłonięta przez skumulowaną melaninę, ale na tyle krótka, by nie spowodować poparzeń głębokich warstw skóry (w krwi również znajduje się barwnik – hemoglobina). Dlatego też mówi się o kontrolowanym poparzeniu cebulki włosa. Energia wiązki lasera przekształcana jest w ciepło, a wysoka temperatura powoduje selektywne poparzenie mieszka włosowego, który następnie obumiera.

Jeżeli chodzi o depilatory IPL do użytku domowego, które kupić może każdy – ich moc jest znacznie mniejsza niż moc wiązki urządzenia w klinice estetycznej; nie mogą przecież powodować oparzeń skóry jeżeli pacjent nie dostosuje mocy lub zignoruje wskazania dotyczące bezpieczeństwa – stąd energia urządzenia jest już fabrycznie ograniczona. Po zastosowaniu domowego depilatora IPL nowe włosy będą faktycznie słabsze i jaśniejsze, jednak urządzenie to nie daje możliwości osiągnięcia trwałego efektu całkowicie gładkiej skóry. Ograniczona długość wiązki lasera zwyczajnie nie dosięga mieszków włosowych, które położone są już w skórze właściwej.

Działanie domowego IPL może być zadowalające jeżeli zależy nam na przykład na rozjaśnieniu bardzo ciemnych włosów na przedramionach, ale nie ich całkowitym usunięciu na dłużej. Wszystko zależy od zasobności portfela (wysokiej jakości domowe depilatory IPL to również znaczny wydatek) i efektów, jakich oczekujemy.

dr Łukasz Bełza

Bibliografia

  1. Christian Raulin, Syrus Karsai, Laser and IPL Technology in Dermatology and Aesthetic Medicine, Springer Science & Business Media 2011
  2. Dariush Honardoust, Laser / IPL Technology for Skin Care: A Comprehensive Technical and Informative Textbook, BookBaby 2016