Kwas hialuronowy – przeciwwskazania do zabiegu

dr n med. Łukasz Bełza
Szkolenie specjalizacyjne z zakresu ginekologii i położnictwa ukończył w I Klinice i Katedrze Ginekologii i Położnictwa we Wrocławiu. Swoją wiedzę pogłębiał w Podyplomowej Szkole Medycyny Estetycznej przy PTL w Warszawie. Uczestnik licznych szkoleń i konferencji medycznych. Jego filozofia ginekologii i medycyny estetycznej jest nastawiona na odtwarzanie utraconego z czasem piękna i proporcji przy zachowaniu maksymalnego bezpieczeństwa zabiegów.

Kwas hialuronowy ma niezwykłe zdolności wiązania cząsteczek wody, a obecny naturalnie w skórze pomaga utrzymać odpowiedni poziom nawilżenia. Nawilżona skóra jest bardziej jędrna i napięta, co opóźnia powstawanie zmarszczek i wizualnie spłaca utrwalone bruzdy.

Cząsteczki kwasu hialuronowego, który jest częstym składnikiem kremów przeciwzmarszczkowych, są niestety za duże, by przenikać do warstwy właściwej skóry – działanie HA z kosmetyków ogranicza się więc jedynie do naskórka. Stąd pomysł aplikacji hialuronu śródskórnie – tam gdzie jest najbardziej potrzebny.

Zabiegi ostrzykiwania kwasem hialuronowym naturalnie wiążą się jednak z dłuższą listą przeciwwskazań niż np. w przypadku ogólnej suplementacji.  

Przeciwwskazania do ostrzykiwania kwasem hialuronowym są takie same niezależnie od problematycznego obszaru twarzy, który chcemy skorygować, czy też rodzaju wypełniacza, który wybrano do zabiegu. Poniższa lista dotyczy więc zarówno drobnych korekt za pomocą kwasu hialuronowego, gdzie podaje się 0,5ml preparatu lub mniej, jak i ostrzykiwania większych powierzchni twarzy czy dłoni (wolumetria twarzy, niechirurgiczny lifting dłoni).

  • Uczulenie na kwas hialuronowy lub inny składnik preparatu – o tym niestety dowiadujemy się najczęściej już po zabiegu. Syntetycznie otrzymywany kwas hialuronowy to ten sam związek chemiczny, jednak nie jest pochodzenia ludzkiego – stąd przypadki alergii, które niekoniecznie występują od razu po podaniu kwasu. Mogą objawić się dopiero po tygodniach czy miesiącach po zabiegu. Dlatego tak istotne jest zapoznanie się ze składem produktu – lekarz zawsze powinien poinformować pacjenta jaki wypełniacz będzie użyty w zabiegu i jaki jest pełen skład preparatu. Oprócz żelu chłodzącego/znieczulającego miejsce iniekcji, już same wypełniacze często zawierają składniki o działaniu znieczulającym – są one oczywiście wyszczególnione w składzie. 
  • Infekcje w miejscu zabiegu (wirusowe, bakteryjne) lub nawracające stany zapalne skóry – zaliczamy do nich trądzik i niewyleczoną opryszczkę. Przy skłonności do opryszczki na kilka dni przed zabiegiem należy stosować lek zawierający acyklowir (tabletki).
  • Choroby autoimmunologiczne (układu odpornościowego) i nowotworowe, choroby wątroby 
  • Zaburzenia krzepliwości krwi – przy takich schorzeniach wszystkie zabiegi iniekcyjne mają ryzyko krwiaków i zasinień. Po konsultacji z lekarzem, o ile to możliwe, leki obniżające krzepliwość należy odstawić na 7-10 dni przed zabiegiem. 
  • Ciąża i karmienie piersią – ze względu na brak badań potwierdzających bezpieczeństwo dla płodu a później noworodka
  • Skłonność do blizn przerostowych i keloidów 
  • Niewyrównana cukrzyca
  • Epilepsja 
  • Inne wypełniacze oraz inne zabiegi estetyczne – najlepiej zachować odstęp minimum 3 tygodni zanim zdecydujemy się na inny zabieg w tym samym rejonie ciała. 

Kwas hialuronowy a zabieg laserem

Zabiegi laserowe – poniekąd wykluczają się z zabiegami z udziałem wypełniaczy. Skupiona energia lasera tak samo jak regularna ekspozycja na ciepło (sauna, solarium) przyspiesza biodegradację kwasu hialuronowego – dlatego fotoodmładzanie czy usuwanie naczynek laserem należy wykonywać na początku terapii. Laserowa redukcja niedoskonałości wymaga kilku zabiegów w kilkutygodniowych odstępach, więc z reguły jest to proces dłuższy niż jednorazowe ostrzykiwanie wypełniaczem. Zabiegi laserem frakcyjnym CO2 mają też działanie fotoodmładzające – więc decydując się na laserowe usuwanie blizn czy przebarwień “w pakiecie” dostajemy zabieg odmładzania. Finalnie zabieg modelowania wypełniaczem będzie wymagał mniejszej objętości kwasu, będzie więc tańszy, a efekty mogą być bardziej naturalne. 

Jeżeli pacjent przeszedł już zabieg modelowania wypełniaczem i dopiero teraz pojawiła się potrzeba zastosowania lasera – najlepiej zachować odstęp 1-3 miesięcy między między tymi zabiegami. Dzięki temu niweluje się ryzyko neutralizacji działania kwasu hialuronowego. 

Kwas hialuronowy – w jakim wieku?

Wiek pacjenta – nie jest to przeciwwskazanie, a raczej wymóg zakwalifikowania do zabiegu. Wypełniaczy nie stosuję w zabiegach na twarz u osób niepełnoletnich oraz wg mnie do 25 roku życia – choć niestety dostaję wiele takich zapytań. Nie widzę wskazań do wstrzykiwania obcych substancji u osób młodych, u których skóra posiada jeszcze własną zdolność do regeneracji, nadal produkowane są nowe włókna kolagenowe i elastyna. Istnieje wiele bezpieczniejszych, naturalnych zabiegów komórkami macierzystymi, fibryną czy osoczem PRP które można zastosować u pacjentów po 25 roku życia. Mezoterapia stymuluje własne mechanizmy naprawcze, które zachodzą wtedy bardziej intensywnie w miejscach iniekcji. Te zabiegi nie niosą za sobą ryzyka powikłań, które należy mieć na uwadze w przypadku zabiegów wypełniaczami. 

Oczekiwane efekty zabiegu kwasem

Innym przypadkiem kiedy odmawiam wykonania zabiegu są zbyt wygórowane oczekiwania co do efektów zabiegu kwasem. Zastosowanie wypełniaczy, w odróżnieniu od chirurgii plastycznej, nie daje trwałych efektów “na zawsze”. Mamy do czynienia również z mniejszą skalą widocznych zmian, jakie można osiągnąć jedynie za pomocą iniekcji. Kwas nie zdziała cudów. Nie zawsze optymalne efekty osiągnięte przez nieinwazyjne zabiegi będą dla pacjenta satysfakcjonujące. Jeżeli oczekiwania pacjenta widocznie przerastają możliwości samych iniekcji – nie ma sensu wykonywać takiego zabiegu. 

dr Łukasz Bełza