Usuwanie zmarszczek za pomocą wypełniaczy, mezoterapii i toksyny botulinowej

dr n med. Łukasz Bełza
Szkolenie specjalizacyjne z zakresu ginekologii i położnictwa ukończył w I Klinice i Katedrze Ginekologii i Położnictwa we Wrocławiu. Swoją wiedzę pogłębiał w Podyplomowej Szkole Medycyny Estetycznej przy PTL w Warszawie. Uczestnik licznych szkoleń i konferencji medycznych. Jego filozofia ginekologii i medycyny estetycznej jest nastawiona na odtwarzanie utraconego z czasem piękna i proporcji przy zachowaniu maksymalnego bezpieczeństwa zabiegów.

Słyszeliśmy o niej wiele razy, najczęściej przy temacie usuwania zmarszczek. Toksyna botulinowa, wytwarzana jest przez bakterie o nazwie Clostridium botulinum i znalazła swoje powszechne zastosowanie w medycynie estetycznej, gdzie stosowana jest w terapii bezpiecznego usuwania zmarszczek.

Toksyna botulinowa typu A (botulina)

„Cóż jest trucizną? Wszystko jest trucizną i nic nie jest trucizną. Tylko dawka czyni, że dana substancja nie jest trucizną.”

Paracelsus

Pomimo że o preparacie mówimy jak o toksynie, przyjmowanie jej w odpowiednich dawkach jest dla nas całkowicie bezpieczne. Do zabiegu dobierana jest dokładnie określona dawka, indywidualna dla każdego pacjenta.

Toksyna botulinowa redukuje zmarszczki mimiczne, wywołane przez skurcze mięśni. Łagodzi napięcie mięśniowe, blokując część przesyłanego przez neuron sygnału do mięśnia, dzięki czemu skóra po paru tygodniach wygląda młodo i jędrnie. Stosować ją można profilaktycznie u osób młodych z silną mimiką twarzy, co w przyszłości będzie zapobiegać tworzeniu się zmarszczek głębokich. W przypadku usuwania zmarszczek głębokich u osób starszych, oprócz zabiegu z wykorzystaniem botuliny, zaleca się również wypełnienie bruzd i nierówności skóry kwasem hialuronowym.

Zastrzyki z toksyny botulinowej eliminują „lwie zmarszczki”, czyli pionowe zmarszczki w okolicy czoła spowodowane nadmiernym napięciem mięśnia marszczącego brwi (łac. Corrugator supercilii), „kurze łapki” podczas leczenia których ostrzykujemy mięsień okrężny oka, wygładza zmarszczki palacza, unosi opadnięte kąciki ust, wygładza zmarszczki poprzeczne czoła. Dla osiągnięcia optymalnych efektów zastrzyków z toksyny botulinowej ważna jest jest również kondycja, w jakiej znajduje się skóra twarzy. Na jędrnej i dobrze nawilżonej skórze efekty wygładzania będą utrzymywały się znacznie dłużej niż na cienkiej i suchej.

Toksyna botulinowa a leczenie potu

Jak już wcześniej zostało wspomniane, toksyna botulinowa blokuje przesyłanie sygnału przez neuron do mięśnia. Jak więc ten schemat działania wpływa na leczenie nadmiernego wydzielania potu? Toksyna blokuje przesyłanie sygnału przez neurony hamując wydzielanie acetylocholiny przez błonę presynaptyczną neuronu do przestrzeni synaptycznej. Oznacza to utratę możliwości komunikacji między neuronem a komórką mięśniową lub gruczołem potu. W leczeniu zmarszczek oznacza to zmniejszenie napięcia tonicznego mięśnia, natomiast w leczeniu potu oznacza inhibicję części gruczołów potowych na nakłuwanym obszarze. Wynikiem tego jest zmniejszona potliwość oraz wolność od naprzykrzającego się nieprzyjemnego zapachu.

Jak wygląda zabieg?

Zabieg może być wykonany jedynie przez wykwalifikowanego lekarza, gdyż wiedza i precyzja podawania leku są kluczowe dla prawidłowej terapii. Po wstępnym wywiadzie i przy braku przeciwwskazań, przystępuje się do zabiegu. Lek podaje się podskórnie przy pomocy mikroigły na uprzednio znieczuloną i oczyszczoną skórę. Dzięki temu iniekcja podskórna jest niemal bezbolesna. Cały zabieg ze znieczuleniem trwa do 30 minut.

Pierwsze działanie terapii można już dostrzec nawet kilka dni od momentu podania leku, lecz na pełny rezultat należy poczekać około dwóch tygodni. Efekt zastrzyków z botuliny utrzymuje się zazwyczaj od czterech do sześciu miesięcy.

Czy toksyna botulinowa jest dla każdego?

Przeciwwskazaniami do terapii toksyną botulinową są ciąża lub okres laktacji, zespół Lamberta-Eatona, miastenia gravis, słabość mięśniowa w miejscu podawania, ostre infekcje, choroby skórne w miejscu podania lub nadwrażliwość organizmu na toksynę.

Hydroksyapatyt wapnia

Zabieg wykorzystuje naturalnie obecne w naszym ciele (w kościach i zębach) związki hydroksyapatytu wapnia. Zaletą stosowania preparatu jest natychmiastowy oraz długotrwały efekt wygładzenia skóry oraz jej naturalnego odmłodzenia. Jego wysoka biozgodność zapewnia brak niepożądanych odpowiedzi ze strony naszego układu immunologicznego, jak i prawidłowe wchłanianie.

Preparaty hydroksyapatytu wapnia stosuje się celem modelowania dłoni, konturu twarzy oraz jej rysów. Można podawać go w okolice kości jarzmowej, co wyraźnie podkreśla linię kości policzkowych. Widocznie wypełnia oraz likwiduje tzw. zmarszczki marionetki, bruzdy nosowo-wargowe oraz blizny potrądzikowe lub rozstępy.

Mechanizm działania opiera się na iniekcji podskórnej, przy wykorzystaniu cienkiej igły, preparatu w uprzednio znieczuloną oraz oczyszczoną skórę. Hydroksyapatyt wapnia działa jako rusztowanie, a przy pomocy nośnika żelowego natychmiast wypełnia i ujędrnia tkanki skóry. Wraz z biegiem czasu, preparat zostaje stopniowo wchłonięty. Zanim tak się stanie, wytworzony przy pomocy naszych własnych, naturalnie występujących w skórze fibroblastów kolagen wbudowujący się w stworzone wcześniej rusztowanie, dzięki czemu skóra zachowuje swoją nowo nadaną jędrność nawet do dwóch lat od zabiegu.

Zazwyczaj wystarcza jeden zabieg, jednak po okresie paru miesięcy należy się ponownie zgłosić do lekarza medycyny estetycznej, celem oceny postępu leczenia. Możliwa jest potrzeba wykonania ponownego zabiegu uzupełniającego. Bezpośrednio po zabiegu mogą występować tkliwości skóry, lekkie zaczerwienienie oraz wyczuwalne grudki, maksymalnie do dwóch-trzech dni.

Przeciwwskazaniami do zabiegu są choroby bakteryjne skóry, miejscowe stany zapalne, ciąża i okres karmienia piersią,  cukrzyca, choroba nowotworowa, przyjmowanie leków rozrzedzających krew, wcześniejsze użycie wypełniaczy permanentnych.

Wypełnianie zmarszczek kwasem hialuronowym

Kwas hialuronowy jest naturalnym składnikiem skóry. Łącząc się z dużą ilością monomerów proteoglikanowych tworzy podstawową jednostkę strukturalną – kolagen. Prócz bycia substratem w produkcji kolagenu, kwas hialuronowy wiąże cząsteczki wody, utrzymując odpowiedni stan nawilżenia i jędrności skóry. Niestety wraz z upływem lat ilość tego związku maleje, czyniąc skórę wysuszoną oraz wiotką. Z tego powodu zaczynają pojawiać się zmarszczki, skóra traci swoją jędrność, a przez to – atrakcyjność.

Podanie kwasu hialuronowego pod skórę właściwą w odpowiednich miejscach na twarzy powoduje skuteczne uwypuklenie zmarszczek. Wiążąc wodę przywraca jędrność oraz nawilżenie skóry, a poprzez dostarczenie odpowiedniego substratu, indukuje naturalną resyntezę utraconego kolagenu, dzięki czemu oprócz natychmiastowego wypełnienia skóry, zapewniamy jej długofalowe odmłodzenie. Kwas hialuronowy może zostać podany również w inne miejsca, jak np. wierzchnia skóra dłoni aby przywrócić jej młodzieńczą jędrność lub pod przemęczone i podkrążone oczy, aby usunąć ciemne zabarwienia.

Zabieg może być wykonany jedynie przez wykwalifikowanego lekarza. Po przeprowadzonym wywiadzie wstępnym, przystępujemy do zabiegu. Skóra musi zostać do niego odpowiednio przygotowana. Zostaje oczyszczona, a na nią nakłada się specjalny krem ze środkiem znieczulającym. Kwas podawany jest podskórnie przy pomocy mikroigły. Rezultaty są natychmiastowe. Może pojawić się lekki ból oraz obrzęk w ostrzykiwanych miejscach. Efekt wypełnienia utrzymuje się kilka miesięcy, po okresie których należy zabieg powtórzyć. Czas trwania zabiegu wynosi 30 minut. Po zabiegu zalecamy unikać źródeł promieni UV oraz korzystania z sauny.

Iniekcja podskórna kwasu hialuronowego może być również stosowana jako terapia uzupełniająca do innych form leczenia zmarszczek jak np. toksyna botulinowa lub terapia laserem CO2.

Czy kwas hialuronowy jest dla każdego?

Przeciwwskazaniami do zastrzyków z kwasu hialuronowego są ciąża i karmienie piersią, choroby autoimmunologiczne, nowotworowe, stany zapalne skóry, skłonność do tworzenia blizn przerostowych.

Mezoterapia osoczem bogatopłytkowym

Terapia osoczem bogatopłytkowym PRP (tzw. wampirzy lifting) jest jedną z najmniej inwazyjnych, jak i skutecznych metod poprawy urody. Dzięki aktywatorom komórek zawartych w płytkach krwi, mezoterapia osoczem znalazła zastosowanie w wielu dziedzinach medycyny estetycznej, od leczenia łysienia aż po likwidację zmarszczek.

Zasada działania zabiegów z wykorzystaniem osocza bogatopłytkowego opiera się na pobudzeniu trombocytów do wydzielenia znajdujących się w nich aktywatorów komórek, EGF, PDGF, TGF-β, FGF oraz innych, których sekrecja odbywa się w procesach gojenia się ran. Obecność tych aktywatorów stymuluje komórki skóry do intensywnej regeneracji, a co najważniejsze, indukuje neokolagenezę oraz zwiększa ukrwienie miejsc poddanych terapii.

„Oszukane” w skórze właściwej fibroblasty, mając na celu zasklepienie fikcyjnej rany, zwiększają produkcję kolagenu oraz elastyny, których brak jest główną przyczyną utraty jędrności i napięcia skóry. Komórki ścian naczyń dzielą się, tworząc nowe naczynia krwionośne, aby znacząco polepszyć odżywienie komórek warstw skóry.

Efektem wampirzego liftingu osoczem jest wypełnienie zmarszczek oraz znaczna poprawa odżywienia i jędrności skóry. Zaletą terapii jest jak najmniejsza inwazyjność zabiegu, gdyż używa się w nim osocza samego pacjenta. Tak wysoka zgodność biologiczna zapewnia niemal absolutny brak powikłań.

Jak wygląda zabieg?

Iniekcje może przeprowadzić jedynie wykwalifikowany lekarz. Komfort pobrania krwi oraz jak najmniejszej bolesności zabiegu jest gwarantowane przez długoletnie doświadczenie. Po wywiadzie lekarskim następuje szybkie pobranie krwi, a następnie jej odwirowanie. Odizolowane tym sposobem osocze bogatopłytkowe zostaje podane w miejsca, gdzie chcemy pozbyć się zmarszczek, poprzez wykonanie precyzyjnych iniekcji podskórnych za pomocą mikroigły. Całkowity czas trwania zabiegu to ok. 45 minut. Osocze bogatopłytkowe najczęściej jest podawane w miejsca takie jak skóra twarzy, szyi, dekoltu czy dłoni.

Jednoznaczne określenie trwałości efektu odmłodzenia nie jest możliwe, ze względu na cechy indywidualne pacjenta, jednak przyjmuje się że efekt terapii osoczem PRP powinien trwać od kilku do nawet 6 miesięcy.

Czy PRP jest dla każdego?

Przeciwwskazaniami do poddania się zabiegowi mezoterapii osoczem bogatopłytkowym są choroby krwi, zapalenia skóry lub infekcje,  nowotwory, ciąża lub okres laktacji oraz przyjmowanie niektórych leków zmniejszających krzepliwość krwi.

dr Łukasz Bełza

Bibliografia

  1. Gerhard Sattler, Bernard C. Kolster, Toksyna botulinowa w medycynie estetycznej: dawkowanie, miejsca iniekcji, stosowanie, Wydawnictwo Kwintesencja, Warszawa 2018
  2. red. A. Carruthers, J. Carruthers, M. Alam, red. serii J.S. Dover, Toksyna botulinowa. Dermatologia kosmetyczna, wydanie 4, Edra Urban & Partner, 2019
  3. Anjali Mahto, Skin Beauty. Biblia pięknej i zdrowej skóry, Wydawnictwo Kobiece, 2019
  4. Majewski S., Starzenie genetyczne i zewnątrzpochodne (słoneczne) skóry, Wyd. Lekarskie PZWL, Warszawa 2010